第20課:有意識飲食與有意交流
📝 課程重點結構:
1. ADHD患者日常挑戰速覽
核心症狀影響:
衝動性:易做出冇計劃決定(例:突然買零食/打斷人講嘢)
注意力分散:難以持續專注單一任務
執行功能缺陷:組織/規劃能力較弱
延伸問題:
→ 飲食失調(暴食/情緒性進食)
→ 社交摩擦(被誤解為冇禮貌/難維持關係)
2. 有意識飲食實踐法(Mindful Eating)
▍核心原理
透過「五感專注」減慢進食節奏 (例:咬蘋果時留意脆度/甜味變化)
區分「生理飢餓」vs「情緒飢餓」訊號
▍具體操作技巧
✅ 實用3步曲:
餐前自問:「我真係肚餓定係悶/緊張?」
進食時:
放下手機/關電視
每口咀嚼15秒以上
餐後記錄:「食完感覺係滿足定係後悔?」
✅ 環境調整貼士:
將零食收喺唔顯眼位置
用細碟裝食物視覺上增加份量感
▍研究支持與限制
👍 間接效益:改善睡眠質素(減少宵夜過量)
👎 實踐難點:初期易因分心放棄→建議由「每日專注一餐」開始
3. 有意交流訓練法(Intentional Communication)
▍常見社交困境拆解
問題類型:
插嘴講自己嘅事
誤解對方語氣(例:將玩笑當批評)
忘記重要對話內容
▍改善策略工具箱
🔧 聆聽技巧:
物理提示:雙手交疊放膝上(減少小動作)
心理提示:心中默唸對方最後3個字(加強專注)
🔧 表達技巧:
延遲3秒法則:聽完問題先深呼吸再答
使用「我句式」: 「我聽到你覺得...,我嘅理解係...」
▍進階練習建議
角色扮演:模擬「被誤會」場景練習冷靜回應
社交覆盤:重要對話後寫低「3個做得好+1個可改善位」
4. 綜合應用貼士
⚠️ 注意個體差異:
混合型ADHD vs 注意力不足型→調整練習強度
青少年患者可配合「獎勵機制」(例:成功實踐一週換遊戲時間)
💡 跨領域協同效應:
飲食+社交改善→提升自尊心→更願意持續練習
與藥物治療配合:正念練習加強藥物效果(研究顯示)
5. 學員常見QA整理
Q:練習時成日走神點算?
A:正常現象!可設定「重新專注暗號」(例:摸耳仔一下)
Q:家人點樣支援?
A:建議共同練習「家庭靜默晚餐日」每月1次
Q:幾時會見到效果?
A:多數人4-8週後開始察覺改變(研究追蹤數據)
📌 課後行動計劃:
1️⃣ 揀選1項飲食+1項交流技巧本週實踐 2️⃣ 用手機錄音記錄3次對話作自我分析 3️⃣ 下堂分享「最意外嘅自我發現」
References
Additude Magazine. (n.d.). Healthy eating habits for impulsive, dopamine-starved ADHD brains. Retrieved March 12, 2025, from https://www.additudemag.com/healthy-eating-habits-adhd-adults/
Additude Magazine. (n.d.). Mindfulness meditation for ADHD: Study shows MBI effective for ADD. Retrieved March 12, 2025, from https://www.additudemag.com/mindfulness-for-adhd-study-natural-remedy/
Additude Magazine. (n.d.). Mindfulness meditation: ADHD symptom relief with breath. Retrieved March 12, 2025, from https://www.additudemag.com/mindfulness-meditation-for-adhd/
Additude Magazine. (n.d.). Proper nutrition for ADHD: Better relationship with food. Retrieved March 12, 2025, from https://www.additudemag.com/proper-nutrition-adhd-relationship-with-food/
ADHD Centre. (n.d.). 6 essential mindfulness practices to help with 6 common ADHD symptoms. Retrieved March 12, 2025, from https://www.adhdcentre.co.uk/6-essential-mindfulness-practices-to-help-with-6-common-adhd-symptoms/
Cairncross, M., & Miller, C. J. (2020). The effectiveness of mindfulness-based intervention in attention on individuals with ADHD: A systematic review. Frontiers in Psychiatry, 9, 611. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2018.00611
CHADD. (n.d.). Brain reward response linked to binge eating and ADHD. Retrieved March 12, 2025, from https://chadd.org/adhd-news/adhd-news-adults/brain-reward-response-linked-to-binge-eating-and-adhd/
CHADD. (n.d.). Mindfulness can help you manage ADHD at any age. Retrieved March 12, 2025, from https://chadd.org/adhd-weekly/mindfulness-can-help-you-manage-adhd-at-any-age/
Dig A Little Deeper. (n.d.). That’s because of ADHD too: The links between ADHD and disordered eating explained. Retrieved March 12, 2025, from https://digalittledeeper.ca/thats-because-of-adhd-too-the-links-between-adhd-and-disordered-eating-explained/
Headspace. (n.d.). Meditation & ADHD: An unexpected but worthwhile match. Retrieved March 12, 2025, from https://www.headspace.com/articles/meditation-and-adhd
Healthline. (n.d.). What to know about eating for stimulation with ADHD. Retrieved March 12, 2025, from https://www.healthline.com/health/adhd/adhd-eating-for-stimulation
Just Mind. (n.d.). From chaos to connection: Unveiling effective ADHD communication strategies. Retrieved March 12, 2025, from https://justmind.org/adhd-communication-strategies/
Live As You Wellness. (n.d.). How to practice intuitive eating with ADHD. Retrieved March 12, 2025, from https://www.liveasyouwellness.com/intuitive-eating-resources/intuitive-eating-with-adhd
Medium. (n.d.). How ADHD affects communication skills and how to improve them. Retrieved March 12, 2025, from https://medium.com/health-science/how-adhd-affects-communication-skills-and-how-to-improve-them-63b3b67712f9
Mitchell, J. T., McIntyre, E. M., English, J. S., Dennis, M. F., Beckham, J. C., & Kollins, S. H. (2017). Mindfulness meditation training for attention-deficit/hyperactivity disorder in adulthood: Current empirical support, treatment overview, and future directions. Cognitive and Behavioral Practice, 24(2), 163-177. https://doi.org/10.1016/j.cbpra.2016.05.002
Modesto-Lowe, V., Farahmand, P., Chaplin, M., & Sarro, L. (2015). Does mindfulness meditation improve attention in attention deficit hyperactivity disorder? World Journal of Psychiatry, 5(4), 397-403. https://doi.org/10.5498/wjp.v5.i4.397
Poissant, H., Mendrek, A., Talbot, N., Khouzam, M., & Rouleau, N. (2019). Effects of mindfulness-based interventions in children and adolescents with ADHD: A systematic review and meta-analysis. Journal of Child and Family Studies, 28(5), 1196-1212. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1196-2
Psychology Today. (2015, May 5). Mindful eating, ADHD, and nutrition. Retrieved March 12, 2025, from https://www.psychologytoday.com/us/blog/child-development-central/201505/mindful-eating-adhd-and-nutrition
Psych Central. (n.d.). ADHD and social skills: What to know. Retrieved March 12, 2025, from https://psychcentral.com/adhd/adhd-social-skills
Silver, J. (n.d.). 10 principles of intuitive eating with a neurodivergent twist. Retrieved March 12, 2025, from https://jackiesilvernutrition.com/articles/10-principles-of-intuitive-eating/
Verywell Mind. (n.d.). Meditating with ADHD: Tips, strategies, resources. Retrieved March 12, 2025, from https://www.verywellmind.com/best-meditation-strategies-for-people-with-adhd-5201908
WebMD. (n.d.). How mindful meditation and yoga can help treat ADHD. Retrieved March 12, 2025, from https://www.webmd.com/add-adhd/adhd-mindfulness-meditation-yoga
Wiseheart Nutrition. (n.d.). Intuitive eating and gentle nutrition for ADHD and neurodivergence. Retrieved March 12, 2025, from https://www.wiseheartnutrition.com/ADHD
Xue, J., Zhang, Y., & Huang, Y. (2022). Eating patterns and dietary interventions in ADHD: A narrative review. Nutrients, 14(20), 4266. https://doi.org/10.3390/nu14204266
Zylowska, L., Ackerman, D. L., Yang, M. H., Futrell, J. L., Horton, N. L., Hale, T. S., Pataki, C., & Smalley, S. L. (2008). Mindfulness meditation training in adults and adolescents with ADHD: A feasibility study. Journal of Attention Disorders, 11(6), 737-746. https://doi.org/10.1177/1087054707311655